Συνέντευξη του Μητροπολίτη Κορέας Αμβροσίου στον Ευάγγελο Σωτηρόπουλο, συγγραφέα άρθρων περί Ορθοδοξίας οπως αυτή δημοσιεύθηκε στο Orthodoxia.info.
Σεβασμιώτατε, πληροφορηθήκαμε από τα ΜΜΕ ότι και στην Κορέα το Πατριαρχείο Μόσχας ίδρυσε «Επισκοπή Ν. και Β. Κορέας». Θα θέλαμε ένα σχόλιό σας.
Σας ευχαριστώ κ. Σωτηρόπουλε για την καίρια ερώτησή σας. Δυστυχώς οι Αδελφοί μας Ρώσοι, δεν άκουσαν την έκκλησή μας, που με πολύ πόνο ψυχής κατ᾽ επανάληψη τους απευθύναμε, να μην καταστρέψουν, δηλαδή, την κανονικότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Κορέα. Είναι μεγάλο κρίμα πού, υπό το πρόσχημα της διαφωνίας τους με το Οικουμενικό Πατριαρχείο για το θέμα της Αυτοκεφαλίας στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, προχώρησαν στην δημιουργία Εξαρχίας και Επισκοπών στην δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Άπω Ανατολή και σ᾽ ολόκληρη την Ανατολική Ασία.
Κρατώ από την απάντησή σας τις λέξεις «κανονικότητα» και «πρόσχημα» και σας παρακαλώ να μας εξηγήσετε τι εννοείτε.
Ευχαρίστως. Με τον όρο «κανονικότητα» εννοώ ότι μέχρι πριν από τα Χριστούγεννα του 2018 στην Κορέα υπήρχε μία μόνον Ορθόδοξη Εκκλησία, αυτή του Οικουμενικού Πατριαρχείου, που ήταν «μοντέλο», ας μας επιτραπεί ο όρος, για την ανά την οικουμένη Ορθοδοξία. Και επίσης υπήρχε ένας μόνον Μητροπολίτης Κορέας –εμείς, ως Εκκλησία, δεν χωρίζουμε την χώρα, όπως οι μεγάλες δυνάμεις την χώρισαν, δυστυχώς, πριν από 70 χρόνια, σε Νότια και Βόρεια- και κάτω από το ωμοφόριό του, ανήκουν όλοι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί που διαμένουν στην κορεατική χερσόνησο ανεξαρτήτως εθνικότητας. Με άλλα λόγια, στην Κορέα ακολουθούμε για πολλές δεκαετίες την κανονική παράδοση της Αρχαίας Εκκλησίας, που ήταν η ύπαρξη ενός μόνον Επισκόπου σε κάθε γεωγραφική περιοχή, ο οποίος, ως ο υπεύθυνος πνευματικός πατέρας, φρόντιζε για τις λειτουργικές και ποιμαντικές ανάγκες του πολυεθνικού, πολλές φορές, Ποιμνίου του. Το αντικανονικό φαινόμενο της υπάρξεως πολλών Επισκόπων και μάλιστα με τον ίδιο τίτλο στην ίδια περιοχή είναι ένα μόρφωμα, που εμφανίστηκε με την μετανάστευση Ορθοδόξων πιστών τον 19ο αιώνα και εξής από τις Ορθόδοξες χώρες προς τις Νέες Χώρες. Ο καθένας που γνωρίζει στοιχειωδώς το Κανονικό Δίκαιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας καταλαβαίνει αμέσως την αντικανονικότητά του. Άλλωστε η Απόφαση για την Ορθόδοξη Διασπορά της Δ´ Προσυνοδικής Πανορθόδοξης Διάσκεψης στο εν Σαμπεζύ Ορθόδοξο Κέντρο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, από 6-13 Ιουνίου του 2009, την οποία υπέγραψαν όλοι οι Προκαθήμενοι των Ορθοδόξων Εκκλησιών (μηδέ του Μακαριωτάτου Πατριάρχη Μόσχας κ. Κυρίλλου εξαιρουμένου), για την επαναφορά στην κανονική τάξη της Αρχαίας Εκκλησίας, είναι απολύτως ενδεικτική της αντικανονικής πρόσφατης πράξης του Πατριαρχείου Μόσχας στην Κορέα, αλλά και σ᾽ άλλες περιοχές της Άπω Ανατολής, της Ανατολικής Ασίας, της Ευρώπης, της Λατινικής Αμερικής, της Τουρκίας κ.α.
Θα θέλατε τώρα να μας εξηγήσετε τον όρο «πρόσχημα» αναφερόμενος στο θέμα της Ουκρανίας;
Χρησιμοποίησα τον όρο αυτό, όχι τυχαία, γιατί πιστεύω ακραδάντως ότι το θέμα που προκάλεσε το Πατριαρχείο Μόσχας με την διακοπή του μνημοσύνου του Οικουμενικού Πατριάρχου, πριν ακόμη δοθεί το Αυτοκέφαλο στην Εκκλησία της Ουκρανίας, ήταν η πρόφαση για την έναρξη υλοποιήσεως από το Πατριαρχείο Μόσχας προμελετημένου σχεδίου πολλές δεκαετίες πριν.
Σεβασμιώτατε, μιλήσατε για «προμελετημένο σχέδιο». Μήπως είναι υπερβολικό αυτό;
Η έκφραση «προμελετημένο σχέδιο» δεν είναι σχήμα ρητορικής υπερβολής. Έχω υπόψη μου πολλά στοιχεία που, βάσει των οποίων, κατά την γνώμη μου, αποδεικνύεται του λόγου το αληθές.
Θα θέλατε να παρουσιάσετε τα στοιχεία αυτά για τους αναγνώστες μας;
Θα αναφέρω στοιχεία μόνον από την Κορέα. Παρόμοια στοιχεία, καθώς γνωρίζω, έχουν και άλλοι Αδελφοί Ιεράρχες, οι οποίοι ποιμαίνουν Μητροπόλεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Διασπορά και καλό θα είναι να τα δημοσιοποιήσουν για την ενημέρωση της κοινής γνώμης.
Αμέσως μετά από την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος, όταν άρχισαν να έρχονται στην Κορέα οι πρώτοι οικονομικοί μετανάστες εκ Ρωσίας και άλλες σλαβικές χώρες, άρχισαν ταυτοχρόνως να εκφράζονται και οι πρώτες δικαιοδοσιακές αξιώσεις του Πατριαρχείου Μόσχας στην Κορέα. Όταν π.χ. ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Μόσχας κ. Κύριλλος, ως Αρχιεπίσκοπος τότε Σμολένσκ και Καλίνινγκραντ, επισκέφθηκε τον ιερό ναό του Αγίου Νικολάου στην Σεούλ, μετά την κυριακάτικη θεία Λειτουργία, είπε σε κάποιον Ρώσο: «Τα βλέπεις όλα αυτά (δηλαδή τον ναό και τα κτήρια πέριξ του ναού); Όλα αυτά ήταν κάποτε δικά μας και μας τα πήραν οι Έλληνες»! Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πισιδίας, τότε Ἀρχιμανδρίτης και Προϊστάμενος του Αγίου Νικολάου, όταν αργότερα το άκουσε αυτό από τον Ρώσο στον οποίο ο Κύριλλος τα είπε, του απάντησε: «Πες, σε παρακαλώ, στον Σεβασμιώτατο, ότι όταν προπολεμικά ήσαν στην Κορέα οι Ρώσοι δεν υπήρχε τίποτα εδώ που βρίσκεται σήμερα ο ναός του Αγίου Νικολάου. Όλα αυτά έγιναν μετά από τον πόλεμο της Κορέας που είχαν ήδη φύγει οι Ρώσοι».
Από τόσο παλαιά, από την δεκαετία του ᾽90, λοιπόν, άρχισαν οι διεκδικήσεις;
Στην πραγματικότητα, οι διεκδικήσεις, του Πατριαρχείου Μόσχας σε δικαιοδοσίες του Οικουμενικού Πατριαρχείου, για όσους ξέρουν Εκκλησιαστική Ιστορία, δυστυχώς έχουν την απαρχή τους πολλούς αιώνες πίσω. Από τότε που μπήκε στους Τσάρους το σατανικό σαράκι της θεωρίας της «Τρίτης Ρώμης». Από τότε, δηλαδή, που στην σκέψη των Ρώσων γεννήθηκε η ιδέα να γίνουν η συνέχεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Από τότε μέχρι σήμερα Κράτος και Εκκλησία, με ελάχιστα μόνον διαλείμματα, συνεργάζονται για την επίτευξη αυτού του σκοπού. Εάν ήταν δυνατόν να «χαρίσει» κάποιος στο Πατριαρχείο Μόσχας τον τίτλο του Οικουμενικού Πατριαρχείου για να είναι, δηλαδή, πρώτο τη τάξει, τότε όλα τα προβλήματα, ως δια μαγείας, θα λυνόντουσαν αυτοστιγμεί. Τότε θα βλέπαμε ότι όλες οι, δήθεν, αντικανονικότητες του Οικουμενικού Πατριαρχείου θα «βαπτιζόντουσαν» από τους ανθρώπους που διευθύνουν σήμερα το Πατριαρχείο Μόσχας σε λίαν κανονικές!
Αλλά ας έλθουμε στα καθ᾽ ημάς. Οι διεκδικήσεις του Πατριαρχείου Μόσχας στην Κορέα ξεκίνησαν από τις αρχές της δεκαετίας του ᾽90. Έχουμε στα χέρια μας έγγραφα του Τμήματος Εξωτερικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας που ζητούν από τις κορεατικές Προτεσταντικές Εκκλησίες χρήματα για να κτίσουν ναό στην Σεούλ. Έχουμε δημοσιεύματα στα κορεατικά ΜΜΕ, υποβολιμαία, προφανώς, από αρμόδιες ρωσικές αρχές, στα οποία «εξηγούν» ότι οι Ρώσοι δεν έχουν ναό για τις λειτουργικές τους ανάγκες, αγνοώντας ηθελημένα την ύπαρξη της υπό το Οικουμενικό Πατριαρχείο Ορθόδοξης Μητρόπολης Κορέας, στην οποία έχουν ναό και ιερέα και ο,τιδήποτε άλλο χρειάζονται για τις λειτουργικές και ποιμαντικές τους ανάγκες στην γλώσσα τους. Έχουμε επίσης κατ᾽ επανάληψη δεχθεί πιέσεις από Ρώσους διπλωμάτες στην Κορέα για τον ίδιο λόγο. Για να μη πολυλογώ, σε κάθε επίσημη συνάντηση μεταξύ Ρώσων και Κορεατών διπλωματών στην Κορέα ή στην Ρωσία, το μόνιμο θέμα στην ατζέντα των διμερών συνομιλιών ήταν η δωρεά οικοπέδου για το κτίσιμο ρωσικού ναού στην Σεούλ. Και θα μου επιτρέψετε να τελειώσω την αναφορά αυτής της ανάρμοστης πολιτικής του Πατριαρχείου Μόσχας κατά της Ορθόδοξης Μητρόπολης Κορέας με το εξής χαρακτηριστικό γεγονός. Όταν προ διετίας ήρθε στην Κορέα ο Αρχιεπίσκοπος Solnechnogorsk Σεργέϊ (νυν Μητροπολίτης Σιγκαπούρης και Νοτιοανατολικής Ασίας και Πρόεδρος της Πατριαρχικής Εξαρχίας Νοτιοανατολικής Ασίας), όπως έχω αναφέρει παλαιότερα σε άλλη συνέντευξη μου, επισκέφθηκε μαζί με τον Πρέσβη της Ρωσίας στην Σεούλ, μεταξύ άλλων, και τον Δήμαρχο της Σεούλ με μοναδικό σκοπό να του ζητήσουν οικόπεδο για την ανέγερση ρωσικού ναού. Μετά την συνάντηση με τον Δήμαρχο της Σεούλ, ο Αρχιεπίσκοπος Σεργέϊ ήρθε με διπλωμάτες εκ της ρωσικής πρεσβείας στην Μητρόπολή μας. Κατά την συνάντησή μας μου ζήτησε υποκριτικά να δεχθώ με αγάπη κάποιον Κορεάτη, που ο ίδιος τον αποκαλούσε ιερέα, και να τον διδάξω λειτουργικά και άλλα εκκλησιαστικά θέματα, γιατί δεν έχει σπουδάσει θεολογία. Αυτόν τον Κορεάτη, που το Πατριαρχείο της Μόσχας τον αποκαλούσε από χρόνια «Υπεύθυνο της Ρωσικής Ιεραποστολής στην Κορέα», ο Αρχιεπίσκοπος Σεργέϊ τον είχε μαζί του και κατά την συνάντησή του με τον Δήμαρχο της Σεούλ. Και ενώ είχαν, όπως απεδείχθη εκ των υστέρων, προμελετημένο σχέδιο να τον εγκαταστήσουν ως ιερέα στον ρωσικό ναό που σχεδίαζαν να φτιάξουν, ο Αρχιεπίσκοπος Σεργέι μας τον παρουσίαζε σαν κάποιο ταλαίπωρο που χρειαζόταν την βοήθειά μας!
Τον γνωρίζετε, Σεβασμιώτατε, τον «ιερέα» αυτόν; Και εάν ναι, γιατί δεν αναφέρετε το όνομά του;
Βεβαίως τον γνωρίζω. Για λόγους, όμως, σεβασμού προς το πρόσωπό του δεν αναφέρω το όνομά του. Αλλά επειδή με την ερώτησή σας με προκαλείτε θα σας αναφέρω ένα επιπλέον περιστατικό:
Μετά από την προαναφερθείσα συνάντηση με τον Μητροπολίτη Σεργέϊ, δέχθηκα ένα τηλεφώνημα, αλλά και γραπτό μήνυμα, από κάποιον, ο οποίος μου αυτοσυστήθηκε ως κύριος (τάδε) και ζήτησε να με συναντήσει.
Την μέρα και ώρα της συνάντησης ο ομιλών και οι συνεργάτες της Μητρόπολης είδαμε έκπληκτοι τον κ. (τάδε) να έρχεται στην Μητρόπολη με ράσα και χρυσό ρωσικό σταυρό (Archpriest κατά δήλωσή του στην κάρτα που μοιράζει αυτοσυστηνόμενος) συνοδευόμενος από έναν λαϊκό Κορεάτη, που έχει εμπορικές συναλλαγές με την Ρωσία και είναι, κατά δήλωσή του, γνωστός του εργαζομένου στο Τμήμα Εξωτερικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, κ. Dmitry Petrovsky. Δύο εκ των συνεργατών μας τους οδήγησαν στην αίθουσα υποδοχής όπου τους προσφέρθηκε κέρασμα.
Επειδή όμως ο κ. (τάδε) ήρθε στην συνάντηση με ιερατική αμφίεση, προσπαθώντας να μας προκαταλάβει, θεωρήσαμε σκόπιμο να μην γίνει δεκτός σε ακρόαση. Γι αυτό με τον Διάκονο της Μητρόπολης του διαβιβάστηκε το εξής μήνυμα: «Ζήτησες τηλεφωνικώς και γραπτώς να συναντήσεις τον Μητροπολίτη ως κ. (τάδε) και όχι ως ιερέας. Το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο δεν σε αναγνωρίζει ως κανονικό ιερέα. Επειδή με άλλο πρόσωπο ζήτησες την συνάντηση και με άλλο παρουσιάστηκες, γι αυτό τον λόγο ο Μητροπολίτης μας δεν θα σε δεχθεί». Όταν ο Διάκονος του μετέφερε το μήνυμα αυτό, ο κ. (τάδε) θύμωσε τόσο πολύ, ώστε άρχισε να τον βρίζει με χυδαία λόγια που δεν … γράφονται.
Ο Διάκονος, παρόλο το σοκ που υπέστη, προσπαθούσε να ολοκληρώσει την μεταφορά του μηνύματος, αλλά εκείνος δεν άκουγε τίποτα. Mε θυμό και οργή του επαναλάμβανε συνεχώς: «Σκάσε. Εγώ ήρθα να συναντήσω τον Μητροπολίτη. Σκάσε, μη μου λες τίποτα. Πες μου μόνο εάν με συναντήσει». Τελικά, όταν άκουσε από τον Διάκονο ότι δεν θα τον δεχθεί ο Μητροπολίτης, τότε σηκώθηκε από το κάθισμά του με οργή, σφίγγοντας τις γροθιές του, άνοιξε την πόρτα και έφυγε σχεδόν τρέχοντας, αφήνοντας όλους άναυδους και τον συνοδό του σε πλήρη αμηχανία.
Κυριολεκτικά μένω άφωνος, Σεβασμιώτατε, μ᾽ αυτά που μας λέτε.
Είναι πράγματι να θλίβεται κανείς με όλα αυτά που συμβαίνουν. Για να καταλάβετε πόσο έντονη ήταν η επιθυμία των ανθρώπων του Πατριαρχείου Μόσχας να καταστρέψουν την κανονικότητα στην Ορθόδοξη Μητρόπολη Κορέας επιτρέψτε μου να σας αναφέρω και ένα άλλο παράδειγμα: Ένα νέο ζευγάρι από την Νότια Κορέα, οι οποίοι ανήκουν σε μια από τις μεγαλύτερες και πιο επικίνδυνες αιρέσεις στην Κορέα, επισκέφθηκαν τον Μάρτιο του 2017 την Ρωσία με σκοπό να συναντήσουν τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Μόσχας κ. Κύριλλο. Κατά την συνάντησή τους, ο Μακαριώτατος τους ευλόγησε, τους ευχήθηκε για τον γάμο τους, τους δώρησε μια εικόνα και δεν έχασε την ευκαιρία να τους πει ότι στην Κορέα έχουν βαθιές ρίζες και ότι θα ξαναέλθουν να συνεχίσουν το έργο της ρωσικής ιεραποστολής το οποίο σταμάτησε λόγῳ πολιτικών συγκυριών. Όλα αυτά μπορεί κανείς να τα διαβάσει και να τα δει σε βίντεο, όπως δημοσιεύτηκαν στο διαδίκτυο, μετά από την συνάντησή του Μακαριωτάτου με το ζεύγος. Ο Μακαριώτατος, ως φαίνεται, χωρίς να ελέγξει τα πράγματα, παρασύρθηκε από την επιθυμία του να μιλήσει για τα σχέδια του στην Κορέα. Το δυσάρεστο σ᾽ αυτή την ιστορία είναι ότι οι νέοι αυτοί, όπως πληροφορηθήκαμε, τον χρησιμοποίησαν προς όφελος της αίρεσής τους, γιατί έχουν ως αρχή τους να επικοινωνούν με VIP’s και κατόπιν να δημοσιεύουν φωτογραφίες από τις συναντήσεις τους με υψηλά ιστάμενα πολιτικά και θρησκευτικά πρόσωπα.
Ας επανέλθουμε Σεβασμιώτατε στην Κορέα. Τελικώς τι έγινε; Ίδρυσαν Ορθόδοξη Εκκλησία ρωσικής δικαιοδοσίας;
Δυστυχώς ναι. Σε μια αίθουσα, που τους παραχώρησε ο προαναφερόμενος κ. (τάδε), άρχισαν στις 30 Δεκεμβρίου 2018 να τελούν ιεροπραξίες με ιερέα που έστειλαν από το Πατριαρχείο της Μόσχας και «συλλειτουργό» τον κ. (τάδε).
Σ᾽ αυτό το σημείο της συνέντευξής μας θεωρώ σκόπιμο να σας διηγηθώ το εξής περιστατικό: Από 23 έως 25 του περασμένου Νοεμβρίου, δηλαδή μία εβδομάδα πριν από την λίαν επιτυχημένη 4η Επίσημη Επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχου στην Κορέα, πραγματοποιήθηκε στην Ρωσική Πρεσβεία της Σεούλ συνάντηση αντιπροσώπων των Ρώσων που μένουν στην Νοτιοανατολική Ασία, στην οποία συμμετείχε και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ κ. Ιλαρίων. Στην συνάντηση συμμετείχαν περίπου 50 Ρώσοι από διάφορες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας και από την Κορέα. Προς τους διαμένοντες στην Κορέα ο Σεβασμιώτατος Ιλαρίων τόνισε ότι θα τους στείλουν από το Πατριαρχείο Μόσχας ιερέα πριν από τα Χριστούγεννα με το παλαιό ημερολόγιο. Στο άκουσμα της αγγελίας πολλοί εξ όσων για χρόνια ανήκουν στην Ορθόδοξη Μητρόπολη Κορέας αντέδρασαν. Ο Σεβασμιώτατος προσπάθησε να τους «εξηγήσει» ότι όσοι ανήκουν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι «σχισματικοί» και δεν πρέπει να εκκλησιάζονται στους ναούς μας στην Κορέα ούτε να κοινωνούν. Κάποιος εκ των παρευρισκομένων του είπε:
«Vladika, εμείς είμαστε εδώ στην Κορέα πολλά χρόνια. Από την αρχή όταν πρωτοήρθαμε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πισιδίας κ. Σωτήριος μας αγκάλιασε με πολλή αγάπη και στοργή και μας έδωσε ό,τι χρειαζόμασταν. Έχουμε ναό, έχουμε ιερέα, έχουμε αίθουσα για τις συνάξεις μας, έχουμε κατηχητικά σχολεία και κατασκηνώσεις για τα παιδιά μας, έχουμε τα πάντα. Δεν χρειαζόμαστε νέα εκκλησία».
Άλλος του είπε: «Vladika, μας είπατε ότι αυτό θα γίνει λόγω του ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο δέχτηκε τους σχισματικούς στην Ουκρανία. Το Πατριαρχείο Μόσχας δεν δέχτηκε την σχισματική εκκλησία ROCOR χωρίς καμμιά ιδιαίτερη διαδικασία»; Τότε ο Σεβασμιώτατος Ιλαρίων απάντησε:
«Αυτό έγινε τότε γιατί το Πατριαρχείο Μόσχας, ως μητέρα Εκκλησία των Ρώσων, αγκάλιασε τους σχισματικούς με αγάπη και τους συγχώρησε όλα όσα είχαν κάνει».
«Μα το ίδιο δεν κάνει τώρα το Οικουμενικό Πατριαρχείο στην περίπτωση των σχισματικών Ουκρανών»;
Αντί άλλης απαντήσεως ο Σεβασμιώτατος τους ζήτησε να υπογράψουν ότι επιθυμούν την ίδρυση νέας εκκλησίας, το οποίο υπέγραψαν ελάχιστοι από τους παρευρισκομένους!
Καταλαβαίνουμε από τα λεγόμενά σας ότι η νέα ρωσική εκκλησία στην Κορέα ιδρύθηκε χωρίς την σύμφωνη γνώμη των Ρώσων που ζουν στην Κορέα. Τώρα όλοι οι Ρώσοι εκκλησιάζονται σ᾽ αυτήν;
Κάποιοι έφυγαν από μας και πηγαίνουν στον νέο ναό προφανώς για εθνοφυλετικούς λόγους. Αλλά πολλοί εξακολουθούν να ανήκουν στην Ορθόδοξη Μητρόπολη Κορέας. Το πιο θλιβερό όμως είναι ότι κάποιοι από την ρωσική εκκλησία τηλεφωνούν όχι μόνον σε Ρώσους και σε λοιπούς σλαβόφωνους, αλλά και σε Κορεάτες, σε Αμερικανούς και άλλους αγγλόφωνους, προσπαθώντας να τους πείσουν να πηγαίνουν στον ναό τους. Τηλεφωνούν ή συναντούν ακόμη και παιδιά και προσπαθούν να τα επηρεάσουν, τραυματίζοντάς τα στην τρυφερή εφηβική τους ηλικία. Το τραγελαφικό είναι ότι έφθασαν στο θλιβερό σημείο να ζητήσουν από μέλος της Εκκλησίας μας να πηγαίνει στον ναό τους για να … κατηχεί τους Κορεάτες που επιθυμούν να γίνουν Ορθόδοξοι! Ας αναρωτηθούν όσοι υποστηρίζουν την ρωσική πλευρά εάν αυτή η τακτική εναρμονίζεται με το πνεύμα του Ευαγγελίου ή αποτελεί απροκάλυπτο προσηλυτισμό; Είναι δυνατόν ο Θεός να ευλογήσει τέτοιες ανάδελφες συμπεριφορές;
Με την αναφορά στο θέμα της χρήσης ανάρμοστων μέσων στρατολογήσεως οπαδών ήρθε στη σκέψη μου η στιχομυθία μεταξύ του Παναγιωτάτου Οικουμενικού μας Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου και του Μακαριωτάτου Πατριάρχη Μόσχας κ. Κυρίλλου κατά την επίσκεψη του δευτέρου στο Φανάρι τον περασμένο Οκτώβριο. Και μόνον που ξαναθυμάμαι τις σκηνές που ζήσαμε ως Συνοδικοί αρρωσταίνω.
Εν πάση περιπτώσει, στην εν λόγω συνάντηση όταν ο Πατριάρχης Μόσχας είπε στον Οικουμενικό Πατριάρχη: «Παναγιώτατε, εάν δώσετε την Αυτοκεφαλία στην Ουκρανία θα χυθεί αίμα», ο Παναγιώτατος του απάντησε: «Μακαριώτατε εμείς ούτε στρατό διαθέτουμε, ούτε όπλα έχουμε. Εάν θα χυθεί αίμα, δεν θα χυθεί από εμάς, αλλά από εσάς»!
Επίσης θυμάμαι πως όταν συζητούσα με κάποιον άγιο Γέροντα τα τεκταινόμενα υπό του Πατριαρχείου Μόσχας στην Κορέα μου είπε, μεταξύ άλλων που παρασιωπώ, αναστενάζοντας βαθιά: «Δυστυχώς χίλια χρόνια πέρασαν αλλά οι περισσότεροι εκ των διοικούντων την Εκκλησία στην Ρωσία δεν έμαθαν ακόμη τι λέει το Ευαγγέλιο»!
Βαρύς λόγος.
Βαρύς, πράγματι, λόγος, μα αληθινός, επαληθευόμενος εκ των γεγονότων. Σας ανέφερα πριν, ότι στην Σεούλ έφτιαξαν μια «ενορία» ρωσικής δικαιοδοσίας, στην οποία εκκλησιάζονται καμμιά τριανταριά άνθρωποι, παρόλες τις προσηλυτιστικές προσπάθειές τους. Μπορεί, λοιπόν, να το διανοηθεί ανθρώπινος νους, ότι για αυτούς τους λιγοστούς ανθρώπους ίδρυσαν ιδιαίτερη επισκοπή και η Σύνοδος του Πατριαρχείου Μόσχας προ ημερών, στις 4 Απριλίου, εξέλεξε και Αρχιεπίσκοπο, τον οποίο θα «ενθρονίσουν» στην Κορέα; Βλέπετε ότι παίζουν με τους ιερούς θεσμούς στης Εκκλησίας μας;
Το ίδιο έκανε και ο Μητροπολίτης Ιλαρίων της ROCOR όταν ήρθε πριν από χρόνια στην Σεούλ, όπως έχω αναφέρει και σε προηγούμενη συνέντευξή μου. Τότε εκείνος έκηρε έναν καθηρημένο υπό του Οικουμενικού Πατριαρχείου πρώην ιερέα σε «ηγούμενο» και την γυναίκα του σε «ηγουμένη» σε ανύπαρκτο μοναστήρι και για ανύπαρκτους μοναχούς και μοναχές! Όπως είναι γνωστό, σε όσους γνωρίζουν έστω και ελάχιστα τα της Εκκλησίας, για να ιδρυθεί μια επισκοπή πρέπει να συντρέχουν συγκεκριμένοι λόγοι. Κι ένας από αυτούς είναι η ύπαρξη ικανού αριθμού ενοριών και πιστών. Αυτές τις προϋποθέσεις έχει υπόψη του το Οικουμενικό Πατριαρχείο γι αυτό και μόλις το 2004 ίδρυσε την Μητρόπολη Κορέας, ενώ για πολλές δεκαετίες η Ορθόδοξη Εκκλησία στην Κορέα ήταν Εξαρχία, που ανήκε σε άλλες Επαρχίες του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Γιατί νομίζετε ότι το έκαναν αυτό;
Από αντίδραση προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο γιατί δεν τους συμφέρει η χορήγηση της Αυτοκεφαλίας στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας. Κοιτάξτε, κύριε Σωτηρόπουλε, δεν πρεσβεύει κανείς από εμάς που ανήκουμε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο ότι είμαστε αλάθητοι ή αναμάρτητοι.
Κάθε άλλο. Ο καθένας μας έχει τα προσωπικά του πνευματικά προβλήματα για τα οποία ζητάμε το έλεος του Θεού. Αλλά δεν θέλουμε το κακό κανενός. Δυστυχώς, όμως, υπάρχουν κάποιοι που το πρώτο πράγμα που σκέπτονται όταν ξυπνάνε το πρωί είναι πώς θα πληγώσουν με τις πράξεις και τις αποφάσεις τους πιο βαθιά το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Άραγε δεν σκέπτονται τι θα απολογηθούν την φοβερά ημέρα της Κρίσεως; Μ᾽ αυτές τις εχθρικές ενέργειές τους πώς λειτουργούν και πώς συμμετέχουν στα Άχραντα Μυστήρια;
Προκαλούν μεγάλη λύπη τα όσα μας λέτε. Επιτρέψτε μου, Σεβασμιώτατε, να πάμε σε άλλο σχετικό θέμα και να σας ερωτήσω το εξής: Στον τίτλο σας αναφέρεται ότι είστε «και Έξαρχος Ιαπωνίας». Τι κάνετε στην Ιαπωνία;
Εν ονόματι της εν Χριστώ αγάπης και ειρήνης δεν κάνουμε, άχρι καιρού, απολύτως τίποτε.
Γιατί; Τι συμβαίνει στην Ιαπωνία;
Στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ιαπωνίας το Πατριαρχείο Μόσχας έδωσε το 1970 αντικανονικώς καθεστώς Αυτονομίας, την οποία δεν αναγνωρίζει καμία άλλη Ορθόδοξη Εκκλησία. Οι Αδελφοί μας Ορθόδοξοι Ιάπωνες είναι εγκλωβισμένοι στην Αυτονομία που τους δόθηκε και ουσιαστικά αποκομμένοι από τις άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες. Αυτό είναι πολύ σοβαρό θέμα, που πρέπει, όπως αναφέραμε και στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης, να λυθεί προς πνευματικό όφελος των Ιαπώνων Αδελφών μας. Γι αυτό τον λόγο, αν και έχουμε κάθε δικαίωμα να δραστηριοποιηθούμε στην Ιαπωνία, δεν το κάνουμε χάριν της ειρήνης στην γειτονική μας εν Άπω Ανατολή Ορθόδοξη Εκκλησία. Όμως, παρά την ειρηνοποιό στάση μας, βλέπετε, ότι οι Αδελφοί μας Ρώσοι έρχονται στην Κορέα «μὴ φειδόμενοι τοῦ ποιμνίου», «ἵνα θύσουν και ἀπωλέσουν».
Τα ίδια και χειρότερα έκαναν και εξακολουθούν να κάνουν και σε άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, στις οποίες υπάρχουν Μητροπόλεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Στην Ινδονησία π.χ. δεν έκαναν μόνον κατάληψη ενός ιερού ναού, που ανεγέρθηκε με χρήματα Ορθοδόξων Χριστιανών εξ Ελλάδος αλλά πήραν και κληρικούς, οι οποίοι σπούδασαν και χειροτονήθηκαν με την μέριμνα του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Όλες αυτές οι αντικανονικές πράξεις είναι κατορθώματα του Μητροπολίτη Ανατολικής Αμερικής και Νέας Υόρκης Ιλαρίωνος (ROCOR), τις οποίες οικειοποιήθηκε το Πατριαρχείο Μόσχας.
Θυμάμαι πώς όταν αναφέραμε αυτές και άλλες αντικανονικές πράξεις του Μητροπολίτη Ιλαρίωνα στον νυν Μητροπολίτη Σιγκαπούρης Σεργέϊ κατά την συνάντησή μας προ τριετίας είπε ότι, τάχα, ο Πατριάρχης Μόσχας μαλώνει πολύ αυστηρά τον Μητροπολίτη Ιλαρίωνα για τις αντικανονικότητές του!
Εάν πράγματι τον μάλωνε τότε θα έπρεπε να του ζητήσει να επιστρέψει αυτά που πήρε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και να επανορθώσει όλες τις άλλες αντικανονικές πράξεις, που έκανε πριν και μετά την αποκατάσταση των σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας και της ROCOR.
Σεβασμιώτατε, στο λόγο σας διαφαίνεται η αγωνία σας για την ενότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Το Πατριαρχείο Μόσχας πώς βλέπει το θέμα της ενότητας; Ποια είναι η γνώμη σας γι αυτό;
Δεν νομίζω, δυστυχώς, ότι το Πατριαρχείο Μόσχας ενδιαφέρεται για την ενότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Αντίθετα, πιστεύω ότι εφαρμόζει στην πράξη το αντιχριστιανικό δόγμα του «διαίρει καὶ βασίλευε»!
Ένα απλό παράδειγμα επιβεβαιώνει, νομίζω, το προλεχθέν. Όταν έγινε το 2013 η 10η Γενική Συνέλευση του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών στο Busan, ως ο τοπικός Επίσκοπος της χώρας προσκάλεσα όλες τις αντιπροσωπείες των Ορθοδόξων Εκκλησιών για να τελέσουμε την Κυριακή ένα πανορθόδοξο συλλείτουργο στον ιερό ναό μας του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Busan. Όλοι δέχθηκαν με πολλή χαρά την πρόσκλησή μας εκτός του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνος, ο οποίος αρνήθηκε κατηγορηματικά να συμμετάσχει στο συλλείτουργο. Προτίμησε να ακολουθήσει τον ολέθριο δρόμο της διαίρεσης. Και την ώρα που οι αντιπροσωπείες των 13 Ορθοδόξων Εκκλησιών συμμετείχαμε στο κοινό Ευχαριστηριακό Δείπνο, εκείνος μόνος του λειτουργούσε με τους συνοδούς του κληρικούς και 4-5 Ρώσους λαϊκούς στο Ρωσικό Προξενείο του Busan! Και μάλιστα δεν δίστασε, στην αίθουσα του Προξενείου που λειτούργησε, να τοποθετήσει και πολυθρόνα πίσω από την φορητή Αγία Τράπεζα και να κάθεται ως «κυρίαρχος» Μητροπολίτης στην καθέδρα! Θα πει ίσως κάποιος ότι αυτό μπορεί να έγινε μια φορά γιατί υπήρχε κάποιος ειδικός λόγος. Δυστυχώς, όπως γνωρίζω, την ίδια τακτική ακολουθεί ο εν λόγω Αρχιερέας πολλές φορές σε διορθόδοξες συνάξεις, γιατί δεν ανέχεται να βρίσκεται πέμπτος στην σειρά και υπό τον εκπρόσωπο του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Από αυτό και μόνον καταλαβαίνει κανείς εάν θέλουν οι Ρώσοι την ενότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Η αλήθεια είναι, όπως φάνηκε τώρα που έπεσαν οι μάσκες και τα προσχήματα, ότι οι «καλές σχέσεις» μεταξύ Οικουμενικού Πατριαρχείου και Πατριαρχείου Μόσχας δεν ήσαν πάντοτε καλές. Όμως όχι από υπαιτιότητα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, το οποίο ανεχόταν με μεγάλη υπομονή τις προκλήσεις. Και τώρα που, δήθεν, το Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι «σχισματικό», οι εκπρόσωποι του Πατριαρχείου Μόσχας θεώρησαν ότι είναι ελεύθεροι να κάνουν ό,τι θέλουν σε όλο τον κόσμο, θέτοντας σε εφαρμογή το προμελετημένο σχέδιο τους να γίνουν Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Δεν δίστασαν να πήξουν θυσιαστήριο ακόμη και στην αποστολική Έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, στην Κωνσταντινούπολη. Δεν δίστασαν, μ᾽ άλλα λόγια, να φερθούν με τέτοια ασέβεια και αγνωμοσύνη προς την Μητέρα τους Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως, η οποία χίλια χρόνια πριν τους γέννησε και τους ανέθρεψε πνευματικά.
Είναι χαρακτηριστικό να προσθέσω στο σημείο αυτό, ότι ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πισιδίας π. Σωτήριος, ενενήντα ενός ετών γέροντας και άρρωστος από γρίπη, μετά από την απόφαση του Πατριαρχείου Μόσχας να ιδρύσει ενορίες ρωσικής δικαιοδοσίας στις περιοχές Ατάλειας και Αλάγιας, ταξίδεψε εκ Κορέας, εν μέσω δριμυτάτου χειμώνος, για να διασώσει το ποίμνιο του από τις αρπακτικές διαθέσεις τους.
Ποιος είναι, Σεβασμιώτατε, ο αντίκτυπος των νέων εξελίξεων στους ετερόδοξους;
Ο αντίκτυπος είναι πολύ άσχημος. Είναι, για να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους, μεγάλο σκάνδαλο. Δεκαετίες ολόκληρες τους λέμε πως η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι μία. Στον οικουμενικό διάλογο που συμμετέχουμε τονίζουμε ότι η διάσπαση σε διαφορετικές Ομολογίες είναι σημείο παρακμής. Επαναλαμβάνουμε ότι πρέπει, πάση θυσία, να σταματήσει αυτό το κακό. Και τώρα η κατάσταση που προκάλεσε το Πατριαρχείο Μόσχας, όχι φυσικά για δογματικούς ή κανονικούς, αλλά για καθαρά πολιτικούς λόγους, τους προβληματίζει και μας ρωτούν τι συμβαίνει. Τους απαντούμε πως ελπίζουμε και προσευχόμαστε να επικρατήσει η λογική και η ορθόδοξη εκκλησιολογική συνείδηση και όχι η πολιτική σκοπιμότητα.
Επιτρέψτε μου να προσθέσω στο σημείο αυτό ότι δεν πρέπει ποτέ να λησμονούμε ότι με πολιτικές και κοσμικές συμπεριφορές δεν οικοδομούμε κανέναν. Θυμάμαι πώς πριν από χρόνια, όταν μια ομάδα Κορεατών Παστόρων επέστρεψαν από ταξίδι τους στην Ρωσία σχολίαζαν πολύ αρνητικά εκκλησιαστικούς παράγοντες του Πατριαρχείου Μόσχας. Επέστρεψαν μ᾽ άλλα λόγια σκανδαλισμένοι από την πολυτέλεια και την χλιδή που αντίκρυσαν σε άμφια και σε αυτοκίνητα κληρικών. Και ο σκανδαλισμός τους ήταν έντονος όταν συνέκριναν την ζωή των Ρώσων κληρικών με την μίζερη τότε ζωή του λαού.
Σεβασμιώτατε, ποια είναι η σχέση των χωρών Κορέας και Ρωσίας σήμερα;
Αυτή την εποχή είναι πολύ καλές γιατί τους ενώνουν κοινά πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα. Οι του Πατριαρχείου Μόσχας υπερτονίζουν σκοπίμως, για να δικαιολογήσουν τις αρπακτικές τους διαθέσεις, την φιλία των δύο χωρών και τα όσα ενώνουν τους δύο λαούς. Αλλά πολλοί Κορεάτες, ιδιαιτέρως μεγάλης ηλικίας, δεν ξεχνούν τι υπέστησαν εξ αιτίας της κομμουνιστικής Ρωσίας. Δεν λησμονούν ότι ο επάρατος χωρισμός Νοτίου και Βορείου Κορέας και ο τραγικός απολογισμός του εμφυλίου κορεατικού πολέμου ήταν εν πολλοίς συνέπεια της ρωσικής πολιτικής. Τα αναρίθμητα θύματα του πολέμου σε νεκρούς, τραυματίες και αγνοουμένους, και ο τραγικός χωρισμός των οικογενειών τους στην Νότια και στην Βόρεια Κορέα δεν είναι δυνατόν να ξεχαστούν εύκολα.
Με την ευκαιρία, που την έφερε η κουβέντα μας, οι σχέσεις Κορέας και Ελλάδας πώς είναι;
Είναι σχέσεις ειλικρινούς σεβασμού και αγάπης για την μεγάλη θυσία των Ελλήνων κατά τον κορεατικό πόλεμο. Εάν θα θέλαμε να συγκρίνουμε την σχέση Κορέας και Ελλάδας με αυτήν Κορέας και Ρωσίας θα λέγαμε ότι οι Κορεάτες αναγνωρίζουν ότι οι Έλληνες έδωσαν το αίμα τους για την ελευθερία της χώρας τους, ενώ οι Ρώσοι με την συμμαχία των Βορειοκορεατών και των Κινέζων έχυσαν το αίμα των Νοτιοκορεατών και έγιναν αιτία πολλών δεινών που υφίστανται μέχρι σήμερα.
Σεβασμιώτατε, φθάνοντας στο τέλος αυτής της συνέντευξης, για την οποία σας ευχαριστούμε θερμώς, τι μήνυμα θα θέλατε να περάσετε σε όσους θα μας διαβάσουν;
Σας ευχαριστώ κι εγώ εκ βαθέων, κύριε Σωτηρόπουλε, για την ευκαιρία αυτής της συνέντευξης που μου δώσατε.
Το πρώτο και κύριο μήνυμα δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από αυτό της συμφιλίωσης, της αγάπης και της ενότητας.
Το δεύτερο πράγμα που θα ήθελα να προσθέσω είναι ότι νιώθουμε μεγάλο πόνο για όλη αυτή την θλιβερή κατάσταση. Και ο πόνος μας γίνεται μεγαλύτερος όταν οι θλίψεις και οι δοκιμασίες που υφιστάμεθα προέρχονται από τους Αδελφούς μας. Προσωπικά θέλω να επαναλάβω για μια ακόμη φορά ότι αγαπώ εν ειλικρινεία τους Αδελφούς μας Ρώσους. Δεν θα επιτρέψω ποτέ στον εαυτό μου, επειδή το θεωρώ μικροπρέπεια, να αναφέρω τι κάναμε και τι κάνουμε από αγάπη για τους Ρώσους Αδελφούς μας στην Κορέα. Άλλωστε η ναρκισιστική αυτοδιαφήμιση είναι παντελώς απαράδεκτη στον χώρο της Εκκλησίας. Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πισιδίας π. Σωτήριος από το 1992 και εξής έπραξε ό,τι μπορούσε για τους Ρώσους που κατέφθαναν πονεμένοι και πικραμένοι στην Κορέα μετά από την λαίλαπα των προβλημάτων που υπέστησαν λόγω του καθεστώτος στην χώρα τους. Και στην Πισιδία τώρα, παρά το προχωρημένο της ηλικίας του, το ίδιο συνεχίζει να κάνει εξ αιτίας της πολλής του αγάπης προς τους Ρώσους.
Ειλικρινά αναρωτιέμαι, πότε, επιτέλους, θα καταλάβουμε πως οι πολιτικές και οι διπλωματικές συμμαχίες έρχονται και παρέρχονται; Ότι η οικονομική και η κοσμική εξουσία, στην οποία πολλοί, δυστυχώς, βασίζονται, έχει ημερομηνία λήξεως και ότι μόνον η Εκκλησία του Χριστού μένει αμετάβλητη στον αιώνα;
Θα τελειώσω απευθύνοντας πρόσκληση συνεργασίας σε κάθε Ρώσο καλής θελήσεως, κληρικό ή λαϊκό. Καθένας είναι καλοδεχούμενος να έρθει και να συνεργαστεί μαζί μας για την διάδοση της ορθόδοξης μαρτυρίας στην Κορέα. Κάτω από το ωμοφόριο του Οικουμενικού Πατριάρχη χωρούν οι πάντες. Ας μη λησμονούμε ότι η ενότητα και η συνεργασία θα μας σώσει. Γιατί έτσι θα γίνουμε το «Φῶς» και το «Ἅλας» του κόσμου. Και πάλι σας ευχαριστώ από καρδίας.